Berlijn

8 dagen kunst en architectuur in Berlijn

Vanaf de vroeg jaren '80 kom ik regelmatig in Berlijn. Wie de stad Berlijn voor het eerst bezoekt zal zich misschien afvragen waar het centrum is. Berlijn kent vele centra, het gevolg van een complexe en fascinerende geschiedenis. We zullen ons bezighouden met stadsontwikkeling en verschillende stedebouwkundige plannen, om stap voor stap te begrijpen hoe de huidige stad is ontstaan. 

Sinds 2000 organiseer ik kunsthistorische reizen naar Berlijn. In deze studiereis maakt u uitgebreid kennis met veel museale collecties in Berlijn. De hele kunstgeschiedenis van de klassieke oudheid tot en met de hedendaagse kunst komt voorbij. Met het Neues Museum en het Bode Museum is het (bijna voltooide) Museuminsel in Berlijn één van de grootste museale complexen ter wereld geworden. In deze studiereis bekijken wij de nieuwe presentaties van de collecties. Hoe wordt nu bijvoorbeeld de beroemde Egyptische verzameling uit de Amarna-periode getoond en welke ideeën zitten er achter de presentatie? Als de "herbouw" van het stadsslot voltooid is, worden ook nog de huidige collecties uit Dahlem toegevoegd. Zijn de plannen van de Italiaanse architect Franco Stella een reconstructie van het slot of toch iets anders? Daarnaast bezoeken we de verschillende musea aan het Kulturforum. Ook daar zijn de bouwplannen nog niet voltooid en hebben Herzog & de Meuron een gebouw ontworpen als verbinding tussen de Neue Nationalgalerie en het Kulturforum.

In deze reis zal veel aandacht worden besteed aan hoe Berlijn/Duitsland haar recente verleden herdenkt en de wijze waarop beeldende kunst daarbij een rol speelt. Wat is de zin en betekenis van een hedendaags monument: hoe te gedenken? Welke ideeën zijn er over het in beeld brengen van de recente geschiedenis? Tijdens deze reis zullen we proberen ons te verdiepen in deze complexe discussie.

Of u Berlijn wel of niet eerder heeft bezocht: Frans Henk Hoekstra selecteerde voor deze “cursus op locatie” een aantal schilderijen, beelden, monumenten en gebouwen die een goed beeld vormen van de rijkdom van deze stad. 

Kunsthistorisch programma

Inleidend hoorcollege
Waar is Berlijn? 
Toelichting op het kunsthistorisch programma

Musea:

  • Gemäldegalerie am Kulturforum 
    Diverse rondleidingen over de schilderkunst van 1300 - 1800. Topstukken van Rogier van der Weyden, Jan van Eyck, Giotto en Fra Angelico.
  • Bodemuseum Museuminsel
    Diverse rondleidingen: Byzantijnse kunst, Beeldhouwkunst van Tilman Riemenschneider tot en met Antonio Canova
  • Neues Museum Museuminsel
    Egyptische beeldhouwkunst met de beroemde Amarna-collectie (Nefertite)
  • Alte Nationalgalerie 
    Nazareener, Caspar David Friedrich, Courbet, Cézanne
  • Hamburger Bahnhof 
    Hedendaagse kunst en vaste collectie Beuys, Kiefer, Warhol, Twombly
  • Pergamon Museum Museuminsel
    Sumerische, Assyrische, Griekse en Romeinse kunst
  • Judisches Museum

Architectuurwandelingen:

  • Van Alexanderplatz naar Friedrichstrasse
  • Pronkarchitectuur en Plattenbau
    Communistische tijden; de Karl-Marx-Allee
  • Woningbouwprojecten jaren '20 en '80
    Bruno Taut en Hans Hollein
  • Moderne en hedendaagse architectuur
    Traditionalisme of neo-modern? 
  • De geschiedenis en herbouw van een stad
    Rondom Potsdamer Platz

Monumenten:

  • De Tweede Wereldoorlog verbeeld. Hoe? Voor wie?
  • DDR en het huidige Berlijn: Ostalgie, pretpark, of? 
  • Muur
    Vormgeving en ontwerp van het muurmonument: verschillende ideeën en belangen in een fascinerende ontstaansgeschiedenis van een monument in continue verandering.

Praktische zaken

  • 8 dagen Kunsthistorisch programma 
  • Deze reis vindt plaats met de trein (Amsterdam-Berlijn). Op een ander station op deze route instappen kan uiteraard.
  • Centraal gelegen hotel met ontbijtbuffet
  • Eigen vervoer regelen is onder voorwaarden mogelijk
  • Frans Henk Hoekstra maakt bij deze reis gebruik van een geluidssysteem. U hoort het geluid via een oortje/koptelefoon. Interactie is mogelijk. We hoeven als groep niet bij elkaar te staan, u kunt de rondleiding op afstand goed volgen.